زردی نوزاد یکی از مشکلات شایع است که بسیاری از والدین در هفته‌های اول زندگی فرزند خود با آن مواجه می‌شوند. این وضعیت به وضوح در سفیدی چشم نوزاد قابل مشاهده است و معمولاً سه روز پس از تولد آغاز می‌شود و در حدود 7 تا 10 روز به طور کامل برطرف می‌گردد. از جمله علل اصلی زردی نوزاد، می‌توان به تخریب سریع گلبول‌های قرمز خون اشاره کرد. این تخریب با سرعتی بالاتر از توان کبد برای تولید و جایگزینی گلبول‌های جدید رخ می‌دهد و به دنبال آن ماده‌ای به نام بیلی‌روبین در خون تجمع می‌یابد که باعث بروز زردی و علائم مربوط به آن می‌شود.
تشخیص زردی نوزاد می‌تواند به دو روش انجام شود: بدون نیاز به خون‌گیری یا با استفاده از دستگاه‌های خاص. در روش غیرتهاجمی، انگشت خود را بر روی پیشانی نوزاد فشار دهید. اگر پوست پیشانی در محل فشار به طور موقت زرد شود، این می‌تواند نشانه‌ای از زردی باشد. در نوزادان سالم، پوست پس از فشار کمی روشن شده و به حالت اولیه برمی‌گردد.
در روش دستگاهی، میزان بیلی‌روبین موجود در پوست نوزاد اندازه‌گیری می‌شود. اگر نتایج آزمایش نشان‌دهنده سطح بالای بیلی‌روبین باشد، لازم است تا آزمایش خون از نوزاد انجام شود. توجه داشته باشید که میزان بالای بیلی‌روبین می‌تواند مشکلات جدی برای نوزاد ایجاد کند. خون‌گیری از نوزادان مشکوک به زردی معمولاً از پاشنه پا صورت می‌گیرد و این عمل تنها با اندکی درد همراه است.
زردی نوزاد تازه متولد شده
زردی نوزاد یکی از مشکلات شایعی است که در بسیاری از کودکان تازه متولد شده مشاهده می‌شود. این اختلال به‌ویژه در پوست و سفیدی چشم‌ها به شکل زردی نمایان می‌شود. زردی به دلیل افزایش سطح ماده‌ای به نام بیلی‌روبین در خون نوزاد به وجود می‌آید. بیلی‌روبین، که از تجزیه گلبول‌های قرمز خون تولید می‌شود، معمولاً توسط کبد پردازش شده و به روده‌ها منتقل می‌شود تا دفع شود. در بسیاری از موارد، این زردی به‌طور طبیعی برطرف می‌شود. علائم زردی نوزاد شامل موارد زیر است:
– زردی در پوست صورت، شکم، دست‌ها و پاها
– تغییر رنگ سفیدی چشم به زرد
– مشکلاتی در تغذیه یا افزایش وزن کودک
– گریه‌های بیش از حد
زردی نوزاد (یرقان)
زردی نوزاد، یا به اصطلاح پزشکی یرقان، یکی از رایجترین مشکلاتی است که در نوزادان تازه متولد شده مشاهده می‌شود. معمولاً این عارضه در هفته‌های اول پس از تولد ظاهر می‌شود. اکثر نوزادان پس از تولد دچار درجاتی از زردی می‌شوند که به‌طور طبیعی بهبود می‌یابد. این وضعیت به دلیل تجمع بیلی‌روبین در خون نوزاد ایجاد می‌شود. در دوران بارداری، بدن مادر وظیفه دفع بیلی‌روبین را بر عهده دارد، اما پس از تولد، کبد نوزاد ممکن است با تأخیر شروع به فعالیت کند که باعث بروز زردی می‌شود.
بسیاری از مادران ممکن است این سؤال را داشته باشند که آیا شیردهی می‌تواند بر زردی نوزاد تأثیر بگذارد؟ به طور کلی، شیردهی به خودی خود باعث بروز زردی نمی‌شود. با این حال، کاهش میزان مایعات در بدن نوزاد می‌تواند موجب تشدید علائم زردی شود. برای کاهش سطح بیلی‌روبین در خون نوزاد، لازم است که مقدار بیشتری از مایعات، چه شیر مادر و چه شیر خشک، به نوزاد داده شود. نوزادانی که در روزهای اول زندگی به اندازه کافی شیر دریافت نمی‌کنند، بیشتر در معرض ابتلا به زردی قرار دارند. بنابراین، توجه به تعداد دفعات شیردهی و مقدار شیر دریافتی نوزاد بسیار مهم است.
علائم زردی نوزاد
اگر نوزاد شما با یکی از علائم زیر مواجه است، باید نسبت به وجود زردی مشکوک شده و به پزشک مراجعه کنید:
– نوزاد به شدت بهانه‌گیر است و به راحتی شیر نمی‌خورد.
– سفیدی چشم نوزاد به زردی گرایش یافته است.
– پوست دست‌ها و ناحیه شکم نوزاد زرد شده است.
– رنگ ادرار نوزاد به شدت زرد شده است.
– نوزاد دارای علائم زردی واضح است.
– نوزاد به سختی از خواب بیدار می‌شود.
درمان زردی نوزاد
برای کنترل و درمان زردی نوزاد روش‌های مختلفی وجود دارد. یکی از این روش‌ها فتوتراپی است که در آن نوزاد در یک پتوی فیبر نوری پیچیده می‌شود. در این روش، نوزاد به طور برهنه و با چشمان بسته در معرض نور آبی بیلی‌لایت قرار می‌گیرد. این نور فرابنفش بر روی بیلی‌روبین تأثیر مستقیم می‌گذارد و آن را به اشکال غیرسمی تبدیل می‌کند. در موارد شدیدتر و خاص، ممکن است نیاز به تعویض کامل خون نوزاد باشد تا اثرات زردی به طور کامل از بین برود.
ممکن است این سؤال برای شما پیش بیاید که چه راهکارهایی برای کاهش زردی نوزاد مؤثر هستند؟ در ادامه به برخی از این روش‌ها اشاره می‌کنیم:
استفاده از نور طبیعی
یکی از روش‌های مؤثر برای کنترل زردی نوزاد، قرار دادن او در معرض نور طبیعی است. بنابراین توصیه می‌شود که نوزاد تازه متولد شده را در محیط‌های نورانی یا نزدیک پنجره قرار دهید تا نور طبیعی به پوست او بتابد.
تغذیه مکرر با شیر
یکی دیگر از روش‌های کاهش زردی، افزایش میزان مایعات بدن نوزاد است. به نوزاد خود مکرراً شیر بدهید تا میزان مایعات بدن او افزایش یابد. اگر شیر مادر کافی نیست، می‌توانید به طور موقت از شیر خشک با استفاده از شیشه شیر استفاده کنید. این کار باعث افزایش ادرار نوزاد و در نتیجه کاهش زردی می‌شود.
تامین ویتامین‌ها
نوزادان نیاز به ویتامین‌ها و مواد معدنی برای مقابله با زردی دارند. اگر نوزاد بتواند شیر بخورد، می‌تواند ویتامین‌های مورد نیاز بدنش را از شیر دریافت کند. در غیر این صورت، باید ویتامین‌ها به صورت مکمل به نوزاد داده شوند. ویتامین D و منیزیم برای مقابله با زردی بسیار مفید هستند.
